In 2008 stapte Pieter Van Wilderode mee in het ouderlijk landbouwbedrijf, een klassiek gemengd bedrijf met varkens en akkerbouw in het Pajottenland. Deze zomer verlaten de laatste varkens de oude stallen en op termijn zullen ze plaatsmaken voor biovarkens, naast de gangbare aardappelteelt en biologisch geteeld graan op een andere locatie. Op dit bedrijf kan je niet één stempel drukken. Pieter gaat voor elke tak op zoek naar de manier van werken die het best bij het bedrijf past.

“Wij hadden wat gronden in gebruik rond Hoeve Bree-Eik in Lennik”, vertelt Pieter Van Wilderode. “Biologische akkerbouw paste in de visie van de nieuwe eigenaar. Ik kon mij daar in vinden en daarom ben ik overgeschakeld. In eerste instantie vooral met gras-klaver, maar sinds vorig jaar teel ik er ook granen. Omdat we de stap naar bio maakten, kwam ik ook in contact met Brouwerij 3 Fonteinen. Hun filosofie sprak mij wel aan. Het Pajottenland was vroeger de graanschuur van Brussel. Daar willen we graag terug naartoe werken. Ze hebben ook een duidelijke visie over de vergoedingen. Het is de bedoeling dat elke ketenpartner een faire vergoeding krijgt. Daarom ben ik ook mee gestapt in het verhaal. De brouwerij verlangt van ons dat we oude variëteiten zaaien. Die zijn vaak minder productief, dus in een puur economisch verhaal zou de opbrengst te laag liggen. Maar precies door de samenwerking, krijg ik als teler wel een correcte vergoeding. De brouwerij neemt een deel van dat risico op zich. Anders zou de stap om hier aan mee te doen veel groter zijn. De keerzijde is natuurlijk dat de coronacrisis het de brouwerij momenteel niet gemakkelijk maakt. Dat zullen wij volgend jaar waarschijnlijk voelen in onze vergoeding, maar ik ben er zeker van dat wij er samen uit geraken. Omdat zowel de brouwerij als wij, boeren, geloven in het partnerschap, hebben wij begrip voor de situatie. Net zoals de brouwerij begrip opbrengt als er eens een teelt mislukt, brengen wij begrip op voor de moeilijkere economische situatie die is ontstaan door de coronacrisis.”

Als teler krijg ik een correcte vergoeding.

Granennetwerk

Pieter is niet de enige akkerbouwer die granen teelt voor de 3 Fonteinen. Er zitten een vijftiental boeren in het granennetwerk, de ene met meer ervaring in de biologische teelt dan de andere. De boeren delen hun ervaringen om de teelt zo vlot mogelijk te laten verlopen. “Enkele keren per jaar hebben wij een vergadering op de brouwerij. Daar deelt iedereen zijn ervaringen over de teelten, rassenkeuze … Dat is heel interessant omdat je verschillende meningen en ervaringen samenbrengt. Er zitten boeren in het netwerk die al jaren biologisch telen, en andere die gangbare bedrijven hebben en nu pas hun eerste stappen in bio zetten. Ik had dit jaar voornamelijk gerst en daarnaast een kleiner perceel wintertarwe en een perceel zomertarwe. Voor mij is deze eerste keer biograan telen vrij vlot verlopen, mede ook door het droge voorjaar. Ik had wat schrik voor de onkruidbestrijding, maar met de gepaste machines was dat vlot onder controle te houden. Ook de opbrengst viel heel goed mee. ’t Is natuurlijk nog maar het eerste jaar, het zal afwachten zijn of het de komende jaren ook zo vlot loopt. Enerzijds doen wij pionierswerk, anderzijds gaan we net terug naar vroeger. Wat wij doen is niet nieuw, maar het is wel nieuw voor ons. Dan is het interessant dat je een klankbord hebt en dat je ervaringen kan delen met andere akkerbouwers.”

Wie de graanschuur van Brussel wil zijn, moet verder kijken dan bier alleen. En dat doen de boeren van het granennetwerk. “We merken dat er een hernieuwde belangstelling is voor lokaal graan voor allerlei toepassingen. Een samenwerking met bijvoorbeeld een bakkerij zou ook mooi zijn.”

Bio en gangbaar naast elkaar

Pieter schakelt overigens niet zijn volledige bedrijf over naar biologische teelt. “Op de locatie in Lennik is alles bio en dat zal ook zo blijven. We gaan daar echt in dialoog met de natuur, onder andere via beheerovereenkomsten van de VLM. Zowel de eigenaar van de hoeve als ikzelf hechten er belang aan om te kunnen tonen dat landbouw en natuur samen tot goede resultaten kunnen leiden. Op het ouderlijk bedrijf wordt onze traditionele varkenshouderij vervangen door biovarkens. Maar voor de aardappelteelt blijven wij gangbaar werken want wij zijn daar sterk in zoals we het nu doen. Ik zie overigens wel dat in de hele landbouw bio en gangbaar meer naar elkaar toe groeien. Al mogen langs beide kanten de oogkleppen zeker nog wat meer afvallen. Bepaalde principes uit de biolandbouw werken ook zeer goed voor gangbare bedrijven en omgekeerd. Ik vind het alvast een meerwaarde om ervaringen op te doen in beide types landbouw. Het helpt mij out-of-the-box denken.” En natuurlijk moet ook het economische plaatje kloppen. “Ik ben economist van opleiding. Als ik zie dat er een markt is voor bio, dan produceer ik voor die markt. Zeker voor de lokale producten creëert deze manier van werken opportuniteiten voor de landbouw. En daar mogen we niet blind voor zijn.”

Wat wij doen is niet nieuw, maar het is nieuw voor ons.